مالیات بر ارزش افزوده چیست + (قوانین و نحوه پرداخت آن)

قوانین مالیات بر ارزش افزوده | پرداخت مالیات بر ارزش افزوده | نسیم اطلس ره نشان

مالیات بر ارزش افزوده چیست + (قوانین و نحوه پرداخت آن)

  • ۲۷ شهریور ۱۴۰۲
  • نسیم اطلس ره نشان
  • گلناز رضوانیان (کارشناس بازاریابی دیجیتال)

ما در مقاله مهمترین تکالیف قانونی و مالیاتی شرکت‌ها پس از ثبت با مفاهیمی مهم و ضروری آشنا شدیم. در این قسمت ما به طور تخصصی به مفهومی به نام (مالیات بر ارزش فزوده) میپردازیم و در ادامه به انواع، قوانین، نحوه پرداخت و جرایم نپرداختن  آن  میپردازیم.

مقدمه‌ای بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده|VATچیست؟

برای توضیح این مفهوم، از تعریف سازمان امور مالیاتی کشور استفاده میکنیم:

"مالیات بر ارزش افزوده، مالیات غیر مستقیمی است که بر تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین وضع می‌گردد. طبق ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده، به تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالا یا خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین، ارزش افزوده گفته می شود. مالیات ارزش افزوده نوعی مالیات عام (بر عموم کالاها و خدمات مگر موارد معاف تعلق می‌گیرد) است که به صورت چند مرحله‌ای از اضافه ارزش کالاهای تولید شده یا خدمات ارائه شده در مراحل مختلف تولید و توزیع اخذ می‌شود. به عبارت دیگر مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که در طول فرآیند تولید و خدمات از محل تولید تا فروش کالا به مشتری نهائی، مرحله به مرحله اخذ می‌شود."
 در مورد آثار اقتصادی مالیات بر ارزش افزوده میتوان به تاثیر مثبت بر سرمایه گذاری، تراز تجاری، مصرف و پس انداز، ایجاد ثبات اقتصادی، کسری بودجه و رفاه اجتماعی اشاره کرد. مالیات بر ارزش افزوده عامل توسعه زیر ساخت های شهری و رفع مشکلات در زمینه تأمین هزینه های بهداشت و درمان است.

مالیات بر ارزش افزوده چیست

قوانین مالیات بر ارزش افزوده در زمینه صادرات و واردات

  • طبق ماده 2 قانون دائم ارزش افزوده، عرضه کالاها و ارائه خدمات در ایران و واردات و صادرات آنها، از لحاظ مالیات و عوارض مشمول مقررات این قانون است.
  • طبق ماده 6 قانون دائم ارزش افزوده، مأخذ محاسبه مالیات و عوارض واردات کالا، مجموع ارزش گمرکی (موضوع ماده 14) قانون امور گمرکی مصوب (1390/08/22) و حقوق ورودی (حقوق گمرکی و سود بازرگانی) است.
  • طبق  ماده ۱۳  قانون مالیات بر ارزش افزوده، صادرات هر گونه کالا و خدمات به خارج از کشور که از طریق مرزهای رسمی کشور  انجام  شود، مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده  نیست.

 

انواع مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده (VAT) به سه نوع تقسیم می‌شود: مالیات بر ارزش افزوده تولیدی، مالیات بر ارزش افزوده مصرفی و مالیات بر ارزش افزوده درآمد.
مالیات بر ارزش افزوده تولیدی: 
این مالیات هم به  فروش کالای مصرفی تولید شده و هم به  فروش کالای سرمایه‌ای که واحد تولیدی خریداری می‌کند، تعلق می‌گیرد.

مالیات بر ارزش افزوده مصرفی: 
این مالیات بر اساس کالاها و خدمات مصرفی است. تمام مخارج سرمایه گذاری ناخالص مالیات در ارزش افزوده نوع مصرفی به دلیل این که براساس کالاها و خدمات مصرفی است، حذف می‌شود.

 مالیات بر ارزش افزوده درآمدی: 
این مالیات بر فروش تولید خالص کالاهاست که پس از کسر هزینه استهلاک به سرمایه‌گذاری خالص، ارزش افزوده از نوع درآمد به آن تعلق می‌گیرد.

انواع مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده به چه کالاهایی تعلق می گیرد؟

مالیات بر ارزش افزوده شامل تمام خدمات و کالاهایی که در ایران به فروش میرسد می شود اما دارای چند استثنا است، سیگار و سوخت هواپیما دو کالای خاص هستند که به هر کدام به ترتیب 12 و 20 درصد مالیات ارزش افزوده تعلق می گیرد.
 

 خدمات و کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده 

اقلام ۱۷ گانه ماده ۱۲ قانون مالیات بر ارزش افزوده معاف از ارزش افزوده به شرح زیر است:

۱- محصولات کشاورزی فرآوری نشده؛
۲- دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان؛
۳- انواع کود، سم، بذر و نهال؛ 
۴- آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی و شیرخشک مخصوص تغذیه کودکان؛
۵- کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات؛
۶- کالاهای اهدایی به صورت بلاعوض به وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی با تأیید هیأت وزیران و حوزه‌های علمیه با تأیید حوزه گیرنده هدایا؛
۷- کالاهایی که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات، وارد کشور می‌شود. مازاد بر آن طبق مقررات این قانون مشمول مالیات خواهد بود؛
۸- اموال غیر منقول؛
۹- انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات‌درمانی (انسانی، حیوانی و گیاهی) و خدمات توانبخشی و حمایتی؛
۱۰- خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیاتهای مستقیم ؛
۱۱- خدمات بانکی و اعتباری بانکها، مؤسسات و تعاونی‌های اعتباری و صندوق‌های قرض‌الحسنه مجاز و صندوق تعاون؛
۱۲- خدمات حمل و نقل عمومی و مسافری درون و برون شهری جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی؛
۱۳- فرش دستباف؛
۱۴- انواع خدمات پژوهشی و آموزشی که طبق آئین‌نامه‌ای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های علوم تحقیقات و فناوری، امور اقتصادی و دارایی، بهداشت،
درمان‌وآموزش‌پزشکی، آموزش‌وپرورش و کار و اموراجتماعی ظرف‌مدت شش‌ماه ازتاریخ تصویب این‌قانون به تصویب هیأت‌وزیران می‌رسد؛
۱۵- خوراک دام و طیور؛
۱۶- رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاهها بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت راه و ترابری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می‌رسد؛
۱۷- اقلام با مصارف صرفاً دفاعی (نظامی و انتظامی) و امنیتی بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد. فهرست مذکور از اولین دوره مالیاتی پس از تصویب هیأت وزیران قابل اجراءخواهد بود.

کالاهای معاف از  قانون مالیات برارزش افزوده
مهلت پرداخت مالیات بر ارزش افزوده

طبق قانون ،مالیات بر ارزش افزوده باید به صورت فصلی (هر 3 ماه یکبار) پرداخت شود. کسب و کارهای مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده وظیفه دارند، تا نهایتا 15 روز پس از پایان هر فصل با مراجعه به سامانه مالیات بر ارزش افزوده به آدرس www.evat.ir نسبت به پرداخت مالیات ارزش افزوده اقدام کنند.    
ماده ۲۱- مؤدیان مالیاتی مکلفند، اظهارنامه هر دوره مالیاتی را طبق نمونه و دستورالعملی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می‌شود، حداکثر ظرف پانزده روز از تاریخ انقضاء هر دوره، به ترتیب مقرر تسلیم و مالیات متعلق به دوره را پس از کسر مالیاتهایی که طبق مقررات این قانون پرداخت کرده‌اند و قابل کسر می‌باشد، در مهلت مقرر مذکور به حسابی که توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی (خزانه‌داری کل کشور) تعیین و توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می‌گردد، واریز نمایند.

تبصره ۱- چنانچه مدت فعالیت شغلی مؤدی کمتر از مدت یک دوره مالیاتی باشد، تکلیف مقرر در این ماده نسبت به مدت یاد شده نیز جاری می‌باشد.

جریمه نپرداختن مالیات بر ارزش افزوده

در صورتی که پرداخت مالیات ارزش افزوده در مدت زمان قانونی پرداخت نشود، جریمه دیرکرد در پرداخت به مبلغ مورد نظر اضافه می شود. پرداخت این مبالغ به صورت آنلاین از طریق سامانه مالیات بر ارزش افزوده امکان پذیر است .
طبق ماده 18 قانون مالیات بر ارزش افزوده مودیان مکلفند به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می نماید نسبت به ارائه اطلاعات درخواستی سازمان مذکور و تکمیل فرمهای مربوطه اقدام وثبت نام نمایند.

طبق ماده 23 قانون مالیات، تأخیر در پرداخت مالیاتهای موضوع این قانون در مواعد مقرر، موجب تعلق جریمه ای به میزان دو درصد (۲%) در ماه، نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تأخیر خواهد بود.
ماده ۲۲- مؤدیان مالیـاتی در صورت انجام ندادن تکالیف مقرر در این قانون و یا در صورت تخلف از مقررات ایـن قانون، علاوه بر پرداخت مالیات متعلق و جریمه تأخیر، مشمول جریمه‌ای به شرح زیر خواهند بود:
۱- عدم ثبت نام مؤدیان در مهلت مقرر معادل هفتاد و پنج درصد (۷۵%) مالیات متعلق تا تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد؛
2- عدم صدور صورتحساب معادل یک برابر مالیات متعلق؛
۳- عدم درج صحیح قیمت در صورتحساب معادل یک برابر مابه التفاوت مالیات متعلق؛
۴- عدم درج و تکمیل اطلاعات صورتحساب طبق نمونه اعلام شده معادل بیست‌وپنج درصد (۲۵%) مالیات متعلق؛
۵- عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت نام یا شناسایی به بعد حسب مورد، معادل پنجاه درصد (۵۰%) مالیات متعلق؛
۶- عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک حسب مورد معادل بیست و پنج درصد (۲۵%) مالیات متعلق.
ماده ۲۳- تأخیر در پرداخت مالیـاتهای موضوع ایـن قانون در مواعد مقرر، موجب تعلق جریمه‌ای به میزان دو درصد (۲%) درماه، نسبت به مالیات پرداخت نشده  و مدت تأخیر خواهد بود.

پرداخت مالیات بر ارزش افزوده

جمع بندی

ما در این مقاله به طور خلاصه به مفهوم و ماهیت مالیات بر ارزش افزوده پرداختیم و با  قوانین و نحوه پرداخت آن آشنا شدیم. با کالاها و خدمات مشمول ومعاف از این قانون نیز آشنا شدیم. تیم مالی و مالیاتی نسیم اطلس ره نشان با دانش و تخصص خود میتواند شما را در انجام هرچه بهتر این تکالیف قانونی همراهی کند.
 

2 نظر

محمدی

مراحل رسیدگی مالیاتی به ترتیب رو میشه بنویسید


barati

مقاله شما درباره پرداخت مالیات ارزش افزوده بسیار کاربردی بود


پیام بگذارید