افزایش میزان رقابت در بازار کسب و کار و الزام ماندگاری در ذهن مشتریان، صاحبان کسب و کار را برآن داشت تا با طراحی و انتخاب علایم هوشمندانه و خلاقانه، در جهت ماندگاری در اذهان و تمایز با رقبا گام بزرگی بردارند. این علایم به مانند شناسنامه‌ای برای کسب و کار میمانند و هویت به آن میبخشند. به طور کلی میتوان گفت علامت تجاری نشانه‌ای متمایز کننده است که میتواند روی بسته بندی محصولات قرار گیرد یا اگر محصول به صورت خدمات ارائه میشود، عرضه آن به همراه علامت تجاری باشد. قدم بعدی ثبت این علائم تجاری است تا در صورت استفاده غیرقانونی آن بتوان در مراجع ذی ربط به صورت قانونی پیگیری کرد. ما در این مقاله مروری بر مفهوم علامت تجاری، مزایای ثبت علائم تجاری و نقض حقوق آن خواهیم داشت و در آخر نمونه‌ای از دعاوی علائم تجاری و رای صادره را نیز بررسی خواهیم نمود.
علامت تجاری مهم ترین وسیله‌ی تمایز بخش میان کالاها و خدمات شرکت های مختلف است و رسالت آن هر روز بیشتر از گذشته گسترش می یابد. اعتبار و ارزش حقوق ناشی از مالکیت علایم تجاری به قابلیت اجرای آن وابسته است و تضمین اجرای آن فقط با شناخت دقیق نقض این حقوق و پیش بینی ساز و کار مناسب اجرایی برای جلوگیری از نقض حقوق یاد شده امکان دارد. طبق ماده 30 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علایم تجاری، علامت تجاری یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد. در واقع هر قسم علامتی اعم از نقش، تصویر، رقم، حرف، عبارت، مهر، لفاف و غیره که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی، تجاری استفاده می شود را برند یا علامت تجاری می نامیم. این نکته بسیار حائز اهمیت بوده که صاحبان علامت تجاری آگاه باشند که حمایت از علامت تجاری بعد از طی مراحل مربوط به ثبت علامت تجاری میسر بوده به گونه‌ای که بعد از آن تنها مالک علامت یا اشخاصی که از طرف مالک اجازه دارند می‌توانند از آن علامت استفاده کنند.
نقض حقوق علامت تجاری عبارت است از هرگونه استفاده‌ی بدون مجوز از یک علامت تجاری یکسان یا مشابه علامت تجاری در خصوص کالا و خدمات یکسان یا مشابه. در واقع نقض حقوق علامت تجاری زمانی محقق میشود که احتمال گمراهی و فریب مصرف کنندگان در خصوص منشأ (تولید یا عرضه‌ی) کالاها یا خدمات وجود داشته باشد و یا باعث ورود لطمه به شهرت یا ویژگی ممتاز علامت مورد نقض گردد. که این امر باعث به هدر رفتن سرمایه شرکت صاحب کالاهای اصلی میشود. نقض حقوق علامت تجاری موجبی به جهت کاهش سود شرکت و گمراهی مشتریان آن و خدشه دار شدن اعتبار و شهرت و وجهه آن خواهد بود.
(مطابق ماده ۳۲ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علایم تجاری )
شماره رای: ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۶۰۲
رای شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقی تهران
«در خصوص دعوى آقای (و.ط.) به وکالت از شرکت (گ.) اینک به طرفیت شرکت تضامنی (مح.) و شرکاء با وكالت آقای (الف.ک.) مبنی بر ابطال ثبت علامت تجارتی به شماره... و کلمه.. به صورت فانتزی. به این خلاصه که وکیل خواهان به شرح دادخواست توضیح داده است شرکت موکل از جمله شرکتهای معروف جهان و تولیدکننده انواع مختلف پوشاک و مواد آرایشی و بهداشتی است که محصولات خود را با علامت تجارتی... در بسیاری از کشورهای جهان عرضه مینماید و در این زمینه از شهرت و معروفیت فراوانی برخوردار است و این علامت را در حدود یک صد کشور جهان از جمله کشورهای عضو کنوانسیون پاریس به ثبت رسانده است و به موجب اظهارنامه. مورخ ۸۸/۱۰/۱۵، تقاضای ثبت آن را در ایران نموده، اما اداره ثبت علائم تجاری به استناد ثبت علامت تجاری خوانده، از پذیرش درخواست خودداری نموده است. علیهذا به جهت ثبت عين علامت موكل و این که اقدام خوانده در ثبت مؤخر آن از مصاديق رقابت غير عادلانه است و استفاده از عین علامت موكل موجب فریب و گمراهی مصرف کنندگان خواهد شد، درخواست صدور رأی به شرح خواسته را دارد. وکیل خوانده اجمالا به شرح لايحه تفدیمی در مقام دفاع بیان داشته علامت خواهان در ایران ثبت نشده و از حق تقدم ۴ کنوانسیون پاریس استفاده نکرده و علامت موكل زودتر از تاریخ اظهارنامه خواهان به ثبت رسیده و مدارکی دال بر سابقه استفاده مستمر در ایران ارائه نشده است؛ لذا درخواست رد دعوی را نموده است. على هذا دادگاه با توجه به ثبت مقدم علامت متنازع فیه در کشورهای عضو کنوانسیون پاريس، حسب مدارک ابرازی و نظر به اینکه به موجب مواد ۲ و ۶ خامس کنوانسیون پاریس مالک علامت ثبت شده در هریک از کشورهای عضو کنوانسیون از حمایت قانونی در سایر کشورهای عضو برخوردار است و حق تقدم مقرر در ماده ۴ کنوانسیون در مرحله اظهارنامه و قبل از ثبت علامت است. بدیهی است در صورت ثبت علامت و استفاده از آن، مالک علامت ثبت شده در استفاده ازعلامت و ثبت آن در سایر کشورها دارای حق اولویت است و از طرفی ثبت مؤخرعین علامت خواهان و برای همان محصولات از مصادیق رقابت نامشروع ممنوع شده مقرر در ماده ۱۰ مکرر کنوانسیون پاریس است که این مقررات برای تمامی کشورهای عضو لازم الاتباع است و در کشور جمهوری اسلامی ایران هم با توجه به الحاق به کنوانسيون در سال ۱۳۳۷مقررات لازم الرعایه میباشد و نظر به اینکه علامت متنازع فيه عين أسم تجاری خواهان هم می باشد که به موجب ماده ۸ کنوانسيون پاريس حتی بدون ثبت هم قابل حمایت است و از طرفی به موجب ماده ۴۷ قانون ثبت اختراعات طرح های صنعتی و علایم تجاری هرگونه استفاده از نام تجاری که عرفا باعث فریب عموم شود، غیرقانونی است؛ بنابراین ضمن رد مدافعات غير مؤثر وکیل خوانده، دعوی خواهان را وارد و ثابت تشخیص داده مستندا به مواد ۴۱ و۴۰ و ۳۲ و ۴۷ از قانون اخیرالذكر و مواد ۸،۶،۲، ۹ ۱۰ مکرر کنوانسیون پاریس، با لحاظ ماده ۹ قانون مدنی، حکم ابطال ثبت علامت تجاری خوانده صادر و اعلام می گردد. رأی صادره حضوری و ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظرخواهی در محاکم تجدیدنظر تهران میباشد.»
رئیس شعبه ۳ دادگاه عمومی حفرفی تهران احمدی
رای شعبه ۱۲ دادگاه تجديدنظر استان تهران
«شرکت تضامنی (م.ح.) و شرکا با . مسئولیت محدود با وكالت آقایان (ح) (م.ب.) به طرفیت شرکت (گ.) با وکالت آقای (و.ط.) نسبت به دادنامه شماره ۱۳۹۰/۱۰/۱۸ -۸۹۳ شعبه ۳ دادگاه عمومی تهران، تجدیدنظرخواهی کرده است. بر اساس دادنامه موصوف، دعوی شرکت تجديدنظر خوانده مبنی بر ابطال ثبت علامت تجاری به شماره . ۸۷/۵/۸ و کلمه.... به صورت فارسی. اجمالا با این استدلال که علامت... از سوی تجدیدنظر خوانده در تعدادی از کشورهای عضو کنوانسیون پاریس ثبت شده، فلذا در کشور ایران نیز از حمایت قانونی برخوردار است و این که اقدام تجدیدنظرخواه در ثبت علامت مذکور برای همان محصولات از مصادیق رقابت نامشروع تلقی می گردد؛ مضاف به اینکه علامت متنازع فيه عين اسم تجاری تجدیدنظر خوانده می باشد، مورد پذیرش قرار گرفته، حکم به ابطال ثبت علامت تجاری تجدیدنظرخواه صادر شده پرونده و مطالعه لوایح ابرازی است. اینک با بررسی محتويات وكلای طرفين، اولا: برخلاف استنباط و استدلال دادگاه بدوی صرف ثبت علامت تجاری در یکی از کشورهای عضو کنوانسيون پاریس، مالک علامت را از حمایت قانونی در سایر کشورهای عضو بهره مند نخواهد ساخت؛ بلکه مصادیق مفاد مواد ۶ و ۴ خامس کنوانسیون پاریس و مواد ۹ (بند ب) و ۳۶ قانون ثبت اختراعات طرحهای صنعتی و علائم تجاری تسلیم کننده درخواست ثبت علامت تجاری از حق تقدم شش ماهه برای ثبت عين علامت در سایر کشورهای عضو برخوردار خواهد بود. ثانيا: چون تجدیدنظر خوانده مدعی مالکیت نسبت به علامت مبحوث عنه شده، لیکن علامت مذکور را در ایران به ثبت نرسانیده، با وجود ملاک از ماده ۱۲۵ آیین نامه اجرای فانون ثبت اختراعات طرح های صنعتی و علایم تجاری مصوب ۱۳۸۷، مكلف بودن هم زمان با طرح دعوى ابطال، برای علامت خود مطابق قانون و آیین نامه مذکور تقاضای ثبت نموده و مكلف به دریافت درخواست بوده است؛ زیرا در وضعیت موجود حتی پذیرش خواسته تجدیدنظر خوانده و ابطال علامت تجدیدنظرخواه مانع ثبت آن علامت از سوی ثالث در اداره ثبت علائم تجاری نخواهد بود. بنا به مراتب مذکور چون تجدیدنظر خوانده به تكلیف قانونی خود به شرح مذکور عمل نکرده، دعوی در وضعیت فعلی قابل استماع و پذیرش نمی باشد. فلذا به تجویز ماده ۳۵۸ قانون آبین دادرسی مدنی، ضمن پذیرش اعتراض، دادنامه تجدیدنظر خواسته که در مخالفت با موازین قانونی صادر شده نقض می گردد. انگاه با توجه به استدلال اشاره شده و به استناد ماده ۲ قانون مرقوم، قرار عدم استماع دعوی بدوی صادر و اعلام می گردد. این رای قطعی است.»
رییس شعبه ۱۲ دادگاه تجدیدنظر استان تهران- مستشار دادگاه
دوبحری- نورزاد
پرونده کلاسه: ۹۰۰۹۹۸۰۲۲۶۳۰۰۶۷۸
پرونده شماره: ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۶۳۰۰۱۴۱
خواهان دادخواستی به خواسته فوق به طرفیت خوانده بالا تقديم داشته که پس از ارجاع به این شعبه و ثبت به کلاسه فوق و جری تشريفات قانوتی دروقت فوق العاده دادگاه به تصدى امضاء کننده زير تشکیل است و با توجه به محتويات پرونده ختم رسیدگی را اعلام وبه شرح زیر مبادرت به صدور رای مینماید:
رای شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقي مجتمع قضاثی شهيد بهشتی تهران
«در خصوص دعوی خانم ر.ک به وكالت از آقای اسد .. به طرفیت اداره كل مالکیت صنعتی و علائم تجاری ۲. آقای على . مبنی بر کل .. ابطال ثبت علامت (بهنوز) به این خلاصه که وكیل خواهان با استناد به ثبت مقدم علائم تجاری (بهنود) و (بهنودی) و( بهرود ) و (بهرودی) جهت انواع جوراب درخواست ابطال ثبت علامت خوانده را با اعتقاد به مشابهت آن با علامت موكل نموده است از سوی اداره مالكیت صنعتی گزارش ثبتی واصل شد. خوانده دوم مدعی عدم شباهت علامت خود یا علائم خواهان شده و درخواست رد مدعوی را نموده است. على هذا دادگاه نظر به اینکه علامت ثبت شده مؤخر خوانده از جهت تلفظ و کتابت شباهت زیادی با علائم خواهان به ویژه علامت. بهنود دارد و توع کالا هم مشابه و مشترک میباشد که با این اوصاف وقوع گمراهی مصرف کنندگان متصوراست و از طرفی معارض حقوق مقدم و مکتسبه خواهان است لذاضمن رد مدافعات غیر مؤثر خوانده دوم، دعوی خواهان را وارد و ثابت تشحيض داده مستندا به بندهای (الف) و (ز) ماده ۳۲ و ۴۱ از قانون ثبت اختراعات طرحهای صنعتی و علائم تجاری حکم به ابطال ثبت علامت خوانده دوم به شماره ۱۳۵۸۶۱ مورخ ۸۵/۷/۱۲ صادر و اعلام میگردد.رأى صادره ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظرخواهی در محاکم تجدیدنظر تهران میباشد.»
رئیس شعبه سوم دادگاه عمومی حقوفی تهران احمدی
رای دادگاه:
«در خصوص دعوی خانم………….به وکالت از آقای………..به طرفیت 1. آقای………..2.اداره مالکیت صنعتی به تغییر کلیه مشابهت های مورد استفاده در اسم و علامت تجاری تحت عنوان «نگون» از حیث نوع خط و رنگ طراحی به لحاظ تشابه زیاد با اسم و علامت تجاری خواهان تحت عنوان «نگین» با احتساب خسارت دادرسی که درجلسه رسیدگی خواسته منجزاً به صدور حکم به عدم استفاده از علامت و تصویر مشابه علامت و بسته بندی خواهان تصریح شده است. دادگاه از توجه به محتویات پرونده و مستندات ابرازی و گزارش ثبتی خوانده دوم نظر به اینکه علامت کلمه نگین به فارسی و تصاویر سه عدد دوک نخ ویک بیضی طبق نمونه طی شماره ………….مورخ 28/06/85 ابتدا به نام خواهان ثبت شده متعاقبا علامت «نگون» به فارسی طی شماره …… مورخ 14/5/85 به نام خوانده ثبت شده است که با کالا وطبقه علامت خواهان مشابه ومشترک است اما خوانده در عمل از نوع بسته بندی خواهان از حیث رنگ و انعکاس دو عدد دوک در تصویر علامت خواهان نقش بسته وبه ثبت رسیده استفاده می نماید که این عمل مصداق بارز مسئولیت ورقابت نامشروع تجاری است و تصویر وبسته بندی دو علامت که نمونه آن پیوست پرونده است به حدی شبیه هستند که موجبات اشتباه و گمراهی مصرف کننده فراهم می آید و نظر به اینکه مالک علامت مجاز به استفاده از علامت به همان نحوی که ثبت شده می باشد که در مانحن فیه خوانده بدون ثبت تصویر دوک از آن استفاده می نماید و نحوه استقرار تصویر و کلمات در علامت وبسته بندی مورد استفاده خوانده مشابه بسته بندی خواهان است و نظر به این که دعوی سابق ابطال تصدیق ثبتی خوانده بوده است که به لحاظ عدم احراز شباهت به موجب دادنامه …….مورخ 29/5/86 شعبه 25 دادگاه تجدید نظر مردود اعلام گردیده و متفاوت از دعوی فعلی که عدم استفاده از تصویر مشابه علامت خواهان است در نتیجه به لحاظ عدم وحدت موضوع دعوی از اعتبار امر مختومه که مورد ایراد وکیل خوانده قرار گرفته خارج است بنابراین ضمن رد ایراد و مدافعات غیرموثر وکیل خوانده دعوای خواهان را وارد وثابت تشخیص داده مستندا به مواد 6و10 مکرر کنوانسیون پاریس و وحدت ملاک به ماده 47 و بندهای (الف) و(ز) ماده 60،40،32 قانون ثبت اختراعات طرح های صنعتی و علائم تجاری حکم به عدم استفاده خوانده از تصویر و بسته بندی مشابه علامت خواهان و محکومیت وی پرداخت هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل طبق تعرفه در حق خواهان صادر و اعلام می گردد.رای صادره حضوری وظرف مهلت 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدید در محاکتجدید نظر تهران می باشد.»
ما در این مقاله به ضرورت ثبت علامت تجاری و میزان اهمیت آن در روند برند سازی کسب و کار پی بردیم. نسیم اطلس ره نشان با داشتن وکلای متخصص در انواع دعاوی و پرونده‌های مرتبط، صاحبان کسب و کار را در فرآیند ثبت علامت تجاری و پیگیری در صورت نقض حقوق ناشی از ثبت علائم تجاری همراهی میکند.
لطفا یک نمونه شکایت استفاده از علامت تجاری را هم بگذارید.
لطفا درباره موضوع طراحی نام و علامت تجاری هم مطلب بگذارید. باتشکر
2 نظر